CIRI-CIRI RUMAH TRADISIONAL

(NEGERI SEMBILAN)

Setiap rumah tradisional yang terdapat di Malaysia ini terkenal dengan seni binaannya yang mempunyai maksud tersendiri. Ini membuktikan bahawa orang terdahulu bersifat kreatif  dan menzahirkannya dalam pembinaan rumah masing-masing, di mana dapat kita lihat sehingga kini. Dalam perbincangan kali ini, kami memfokuskan kepada rumah tradisional di Negeri Sembilan.

Rumah tradisional di Negeri Sembilan terkenal dengan rekabentuk bumbungnya yang melentik di hujung, di mana rekabentuk ini menyamai rumah Minangkabau. Hal ini kerana kebanyakan orang di Negeri Sembilan berasal dari Minangkabau . Rajah di bawah menunjukkan peta lantai rumah melayu Negeri Sembilan:

Bermula dengan serambi rumah atau kini dikenali sebagai ruang tamu, serambi rumah Negeri Sembilan berbeza dengan rumah tradisional lain kerana serambinya berbentuk memanjang dan terdapat bahagian hujung dan pangkal yang ditentukan mengikut laluan arus sungai. Bahagian hujung selalunya di kedudukan hilir sungai, manakala pangkal di bahagian hulu. Kedua-duanya mempunyai fungsi tersendiri seperti kawasan tempat duduk pembesar semasa keraian, ruang mengaji al-Quran, akad nikah, berkhatan, mengkafankan jenazah dan tempat tidur bagi tuan rumah yang pasangannya telah meninggal dunia.

Bahagian kedua dalam rumah Negeri Sembilan adalah rumah ibu. Kawasan ini menempatkan ruang tidur utama bagi tuan rumah dan keluarganya. Rumah ibu menjadi penghubung kepada bahagian rumah yang lain.

Seterusnya adalah ruang loteng yang merupakan tempat simpanan barang-barang dan ruang ini terletak di rumah ibu. Ruang loteng ini juga berperanan sebagai tempat persembunyian anak gadis daripada menjadi mangsa kekejaman tentera jepun.

Antara bahagian rumah yang lain adalah kolek anak. KOlek anak merupakan ruangan khas untuk ibu yang baru bersalin. Rekaannya juga memudahkan golongan ibu bersalin seperti tali sebagai tempat bergantung yang diikat dari bumbung. Di sudut bahagian kolek anak pula, menempatkan dapur kecil yang menjadi tempat untuk memanaskan batu tungku.Kedudukan lantai dijarakkan selebar satu hingga dua jari, bahagian kolek anak turut dijadikan ruang untuk memandikan jenazah sekiranya berlaku kematian dalam kalangan ahli keluarga.

Rekabentuk rumah yang lain adalah bumbung. Rumah Negeri Sembilan mempunyai rekabentuk yang rata dan bahagian hujung yang melentik. Kebanyakan rumah tradisional Negeri Sembilan dibina tanpa menggunakan sebarang paku. Teknik ini dipanggil teknik pasak dan tanggam. Kedua-dua teknik tersebut merupakan kaedah untuk mencantumkan rumah yang digunakan oleh tukang rumah pada zaman dahulu sebelum penggunaan paku.

Rekaan dinding rumah Negeri Sembilan pula mempunyai variasi mengikut kemampuan masyarakat yang ingin membina kediaman mereka.Antara jenis dinding sering ditemui pada rumah tradisional di Negeri Sembilan ialah dinding sisik tenggiling, papan tengah berlidah, papan serong berlidah, apit-apit, pelupuh, anyam beremban dan kulit kepong.